29 Ocak 2010 Cuma


پروين خانم اعتصامي
بهروز ايماني
تهران ياخينليغيندا يئرلشن قوم شهري، بير چوخ ديني، اجتماعي و سياسي شخصيت¬لرين سون مزارينا چئوريلن بير مكان دير. بو شهرده دونيا شهرتينه مالك اولان پروين خانم اعتصامي نين قبري يئرله شير اونون باش داشيندا، بئله بير شعر يازيلميشدير:
اينكه خاك سيهه¬ش بالين است
اختر چرخ ادب پروين است
ترجمه:
بوكي تورپاغي اونا بالين دير،
ادب اولدوزو اولان پروين دير
ساوالان، سهند داغلاريني، چيسكين دومان بورويركن و شاختانين كسگين قيلينجي، يوخسول آذربايجان خالقيني هده¬له ديگي بير زامان، هابئله وطن ـ ين نغمه¬كار بولبوللري، گوللو چيچكلي، يازين گليشيني گؤزله ديگي بير آندا، پروين خانيم اعتصامي 1285 ـ نجي گونش ايلي، قيش فصلي نين سون آيلاريندا افتخارلار يارادان تبريز شهرينده آنادان اولموشدور.
پروين خانم اعتصامي اوشاق ايكن، آتاسي ايله بيرليكده تهرانا گلميش قيسا عؤمرونون سونونا كيمي بو شهرده قالارقي اولموشدور.
انگليس ديليني مكمل صورتده اؤيره نن پروين خانم 1313 ـ نجو ايلده اؤز عميسي اوغلو ايله ائولنميشدير، آنجاق اونلارين اورتاق حياتي بير اوقده¬ر چكمه ميشدير. روايته گؤره پروين خانم اعتصامي نين اري ضابط اولدوغو اوچون اونلارين اورتاق حياتي دوام گتيرمه ميشدير.
پروين خانم 1320 ـ نجي ايلي نين باهاريندا، سؤزون دوغرومعناسيندا 35 ياشيندا اؤزدونياسيني ده ييشميش، ابدي اولاراق، قوم شهرينده تورپاغاتاپشير يلميشدير. اونون اؤز اجلي ايله اؤلمه ديگيني ظن ائله ين لرده چوخدور. كؤره سن پروين خانيمي منفور پهلوي دودماني اؤلدورموشدور، يوخسا ائليني، يوردونو فلاكتده گؤروب، وطن دردي اونواياقدان سالميشديرمي؟
پروين خانم اعتصامي شعرلرينين بارز خصوصيت لريندن بيري ده، اونون آذربايجان فولكلوروندان آتالار سؤزوندن بول ـ بول فايدالانماسي دير. الهي استعدادا ييه¬له¬نن بو خانم، ائل مثل-لريني، ائل روايت¬لريني، فارس ديلينه ائله ماهرانه صورتده آپارميشدير، كي گل كؤره سن.
«اؤتن گون عؤموردن دير» و «اؤتن گون بيرده قاييتماز» مثليني بئله ايشله تميشدير:
وقت گذشته را نتواني خريد باز
مفروش خيره، كاين گهر پاك بي¬بهاست
و يا خود «دوغروسؤز بي بردن آجي اولار» مثليندن بئله فايدالانميشدير.
گر پند تلخ مي دهمت ترشور مباش
تلخي بياد آر كه خاصيت دواست
اونون «سؤزوعمل»، «جاناوار و چوبان» منظومه¬لري آذربايجان آغيز ادبياتيندان فايدالاناراق يازيلميشدير.
پروين خانم ـ ين شعرلري فارسجادير، اونون توركجه شعر يازديغيني داقئيد ائله ينلر واردير. آنجاق بو خصوصدا اليميزده هئچ بير معلومات و بيلگي يوخدور. اينديسه اونون بير شعرينين ترجمه¬سي ايله تانيش اولون.
آتا قبري باشيندا بير بالا قيز،
جيراراق اوز گؤزون، ائديردي فغان:
نه آنام وار، نه باشقا بير كيمسه¬م،
كاش گئده ايديم آتاملا دونيادان
آتاما آغلاماق دئييل منظور،
اؤلدو يوخسولوغون اليندن آمان.
او اوچون آغلارام كي، بوقارا بخت،
هر طرفدن تورون قوروبدون يامان
دنيزين آتميش ايل يئدي كؤته يين
دوشمه¬دي بير باليق تورونا، اينان
كوچه ميزده گر اولسا اوچ دوكتور،
آتام اؤلدو، تاپانمادي درمان
اوره¬ييم چوخ سيخيلدي بوغمدن،
ماينادا ائتمه دي حكيم اوندان
چؤره¬ك اوچون كي، قونشو يا گئتديم،
قاپيني باغلادي سؤز اولجاق عيان
هامي كؤردو اونون ييخيلديغيني،
ياپيشان اولمادي اليندن، آمان!
سوكي، وئرديم، دئدي، چؤره¬ك گتيرين،
او كئجه باغريم اولدو چوخ بريان
دونيا گؤستردي اؤز پاخيليغيني،
ايسته ميرديك كي، باشقا شئي اوندان.


Hiç yorum yok: